محلب یان داری مەڵحەم

محلب یان داری مەڵحەم (بە عەرەبی: محلب، بە ئینگلیزی: Mahaleb cherry) بەرهەمی درەختێکە کە چەندین سوودی تەندروستی و خۆراکی هەیە . 
ئەمانە هەندێک لە سوودە سەرەکییەکانی محلب یان داری مەڵحەمن:
1. دژە ئۆکسیدانت: دەوڵەمەندە بە ماددە دژە ئۆکسیدانتەکان کە یارمەتی بەرگری لەش دەدەن دژی زیانی ڕادیکاڵە ئازادەکان ، واتە دژە شێرپەنجەیە.
2. دژە هەوکردن: خاسیەتی دژە هەوکردنی هەیە کە دەتوانێت یارمەتی کەمکردنەوەی هەوکردن لە لەشدا بدات.
3. باشکردنی هەرس: دەتوانێت یارمەتی باشترکردنی پرۆسەی هەرس بدات و چارەسەری هەندێک کێشەی گەدە بکات.
4. دژە میکرۆب: خاسیەتی دژە میکرۆبی هەیە کە دەتوانێت دژی هەندێک جۆری بەکتریا و کەڕوو بەکار بهێنرێت.
5. کەمکردنەوەی کۆلیسترۆڵ: هەندێک توێژینەوە پێشنیاری دەکەن کە دەتوانێت یارمەتی کەمکردنەوەی ئاستی کۆلیسترۆڵی خراپ لە خوێندا بدات.
6. چارەسەری کۆکە: لە چارەسەری سروشتی کۆکەدا بەکاردێت.
7. ئارامکەرەوە: دەتوانێت کاریگەری ئارامکەرەوەی هەبێت و یارمەتی کەمکردنەوەی سترێس و دڵەڕاوکێ بدات.
8. باشکردنی تەندروستی پێست: بەهۆی خاسیەتە دژە ئۆکسیدانتەکانییەوە، دەتوانێت یارمەتی پاراستنی پێست و دواخستنی نیشانەکانی پیربوون بدات.
9. بەهێزکردنی سیستەمی بەرگری: دەتوانێت یارمەتی بەهێزکردنی سیستەمی بەرگری لەش بدات.
10. تامی تایبەت لە خواردندا: لە چێشتلێنان و نانەواخانەدا بەکاردێت بۆ زیادکردنی تامی تایبەت بە خواردنەکان.
گرنگە ئاگادار بین کە سەرەڕای ئەم سوودانە، بەکارهێنانی زۆری هەر ماددەیەک دەتوانێت کاریگەری نەرێنی هەبێ

چۆنیەتی بەکارهێنانی

محلب یان داری مەڵحەم بە چەندین شێوە بەکاردێت:
1. لە چێشتلێناندا:
   • وەک بۆن خۆشکەر لە نانی شیرین و کێکدا.
   • لە دروستکردنی شیرینیدا، بەتایبەت لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاست.
   • بۆ تامدارکردنی خواردنە گۆشتییەکان.
2. وەک چا:
   • دەکرێت وەک چا دەم بکرێت و بخورێتەوە.
3. لە دەرمانسازیدا:
   • بۆ دروستکردنی دەرمانی کۆکە و سەرمابوون.
   • لە بەرهەمهێنانی هەندێک دەرمانی گیایی و سروشتیدا.
4. لە بەرهەمە جوانکارییەکاندا:
   • لە دروستکردنی سابوون و کرێمی پێستدا.
5. وەک بەهارات:
   • دەتوانرێت وەک بەهارات لە خواردنە جیاوازەکاندا بەکاربێت.
6. لە دروستکردنی بۆنی خۆشدا:
   • لە بەرهەمهێنانی عەتر و بۆنخۆشکەرەکاندا.
7. وەک زەیت:
   • زەیتی محلب دەتوانرێت بۆ ماساژ و چارەسەری پێست بەکاربێت.
8. لە دروستکردنی خواردنەوەی وەك شەربەت:
   • لە هەندێک خواردنەوەی شەربەتی تایبەتدا وەک تامدەر بەکاردێت.
9. وەک تۆز:
   • دەتوانرێت بە شێوەی تۆز بەکاربێت بۆ زیادکردن بۆ خواردن و خواردنەوەکان.
10. لە پیشەسازی خۆراکدا:
    • وەک ماددەیەکی سروشتی بۆ پاراستنی خۆراک بەکاردێت.
گرنگە ئاگادار بین کە پێش بەکارهێنانی هەر بەرهەمێکی گیایی بۆ مەبەستی پزیشکی، باشترە ڕاوێژ بە حەکیم یان پسپۆڕێکی گیا دەرمانی بکرێت.
بەکارهێنانی محلب (مەڵحەم) بەشێوەیەکی ڕۆژانە پێویستی بە وریاییە. لەبەر ئەوەی توێژینەوەی زانستی تەواو لەسەر بەکارهێنانی درێژخایەنی ئەم گیایە نییە، باشترە بە شێوەیەکی میانڕەو بەکاربهێنرێت. ئەمانە چەند ڕێنماییەکن:
1. بەکارهێنانی کەم:
   • وەک بەهارات یان بۆنخۆشکەر، دەتوانرێت بە بڕێکی کەم (چەند دەنکێک یان نیو کەوچکی چێشت) ڕۆژانە بەکاربێت.
2. بەکارهێنانی هەفتانە:
   • ئەگەر وەک چا یان بۆ مەبەستی تەندروستی بەکاردێت، باشترە 2-3 جار لە هەفتەیەکدا بەکاربێت، نەک هەموو ڕۆژێک.
3. دووری لە بەکارهێنانی زۆر:
   • بەکارهێنانی زۆر دەکرێت کاریگەری نەرێنی هەبێت، وەک کێشە لە هەرسکردندا.
4. ڕاوێژکردن :
   • بۆ بەکارهێنانی بەردەوام یان بۆ مەبەستی دەرمانی، پێویستە ڕاوێژ بە پسپۆڕی گیا دەرمانی بکرێت.
5. ئاگاداربوون لە هەستیاری:
   • هەندێک کەس لەوانەیە هەستیارییان هەبێت بەرامبەر بە محلب. ئەگەر هەر نیشانەیەکی هەستیاری دەرکەوت، پێویستە بەکارهێنانی ڕابگیرێت.
6. دووگیانی و شیردان:
   • ژنانی دووگیان و شیردەر پێویستە زۆر بە وریاییەوە بەکاری بهێنن و باشترە ڕاوێژ بە پسپۆڕی گیا دەرمانی بکەن.
7. تێکەڵکردن لەگەڵ دەرمان:
   • ئەگەر دەرمانی تایبەت بەکاردەهێنیت، پێش بەکارهێنانی محلب ڕاوێژ بە پزیشک بکە وەلەو پزیشکەکانمان هەر ناشزانن مەحلەب چیە !
8. وەستان پێش نەشتەرگەری:
   • پێش هەر نەشتەرگەرییەک، باشترە چەند هەفتەیەک بەکارهێنانی ڕابگیرێت.
بەگشتی، بەکارهێنانی میانڕەوی محلب وەک بەهارات یان بۆنخۆشکەر لە خۆراکدا بۆ زۆربەی کەسەکان سەلامەتە.